ေမာင္ေလးသို႔ ေပးစာ (၂)
ေမာင္ေလးေရ
ခုတေလာ ဘာေတြလုပ္ေနလဲကြယ္။ ရာသီဥတုကလည္း မိုးေအးေအးနဲ႔မို႔ က်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ေနာ္။ မိုးေရထဲမွာ ထီးမပါပဲ ေလွ်ာက္သြား မေနနဲ႔အံုး.. သြားတုန္းခဏသာ ေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတာ… အေအးမိၿပီး ဖ်ားရင္ေတာ့ မလြယ္ဘူး ေမာင္ေလးရဲ႕။ ေျပာသာ ေျပာရတာ ရန္ကုန္မိုးကလည္း လြန္လြန္းအားႀကီးပါတယ္။ မမေတာင္ ရန္ကုန္ေရာက္တာ (၁၀) ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ဒီေလာက္ ရြာတဲ့မိုးကို ဒီတစ္ခါပဲ ေတြ႔ဖူးေသးတယ္။
ဒါနဲ႔ေမာင္ေလးလုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ေရာ အဆင္ေျပရဲ႕လား။ လက္ရွိဘ၀မွာ ေပ်ာ္ေအာင္ေနေနာ္။ ေမာင္ေလးအသက္လည္း ငယ္ေတာ့တာ မဟုတ္ဘူး။ Professional Life တစ္ခုကို မိမိရရ ဆုပ္ကိုင္ဖို႔ ၾကိဳးစားေတာ့။ မမတို႔ႏိုင္ငံက ခုဆို အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေနတာ ေမာင္ေလးအျမင္ပဲေလ။ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔အတြက္ေရာ၊ တစ္ျခား လူမႈေရး ၊ ႏိုင္ငံေရးေတြအတြက္ေရာ သမာသမတ္က်တဲ့ Professional ေတြဆိုတာ လိုကို လိုလာမွာ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္တုန္းက ေယာင္၀ါး၀ါးျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာင္ ခုခ်ိန္ကစၿပီး Professional တစ္ေယာက္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ပါလို႔ မမေျပာခ်င္ပါတယ္။
Professional ဆိုလု႔ိေမာင္ေလး ေမးမွာကို ျမင္ေယာင္ေသးတယ္။ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးကို Professional လို႔ေခၚလဲေပါ့။ အဓိကကေတာ့ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ ဘယ္လိုအသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမ်ိဳးကို မဆို လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ သူတိုင္းက Professional ပဲေပါ့။ ပန္းရံဆရာေတြေရာ၊ သန္းရွင္းေရးသမားေတြေရာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ ပညာရွင္ေရာ၊ အင္ဂ်င္နီယာေရာ၊ စာေရးဆရာေတြေရာ၊ စသျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းေပါင္းစံုနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနသူေတြဟာ Pro ေတြပဲေပါ့ ေမာင္ေလးရယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေမာင္ေလးအေနနဲ႔ ငါသည္ အနာဂတ္မွာ ဘယ္လိုမ်ိဳး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းခ်င္လဲဆိုတာ ခုကတည္းက ေသခ်ာလုပ္ထားဖို႔ မမ မွာထားပါရေစ။
ခုေခတ္လူငယ္ေတြက ညည္းၾကတယ္ ေမာင္ေလးေရ။ အလုပ္မရွိဘူး.. အလုပ္မရွိဘူးနဲ႔။ တစ္ကယ္က အလုပ္ေတြဆိုတာ ကုမၸဏီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေန႔တိုင္းနီးပါးကို Vacancy ေပၚေနတာပါ။ အဲ့ဒီေနရာေတြကို ျဖည့္ဖို႔ အရည္အခ်င္းျပည့္၀သူေတြမရွိတာရယ္၊ အရည္အခ်င္းမျပည့္၀ဘူးထားအံုး၊ ခဏေလးလုပ္ၾကည့္ၿပီး အဆင္မေျပရင္ထြက္သြားခ်င္တဲ့သူရယ္ေတြပဲ မ်ားေနတာကို။ ပညာေရးစနစ္ဆိုတာကေတာ့ လူတိုင္းအျပစ္တင္ေနၾကတဲ့ အရာပဲေလ။ ဒါကုိ မမတို႔ေျပာင္းလဲလို႔မွ မရတာ။ မမတို႔ ေျပာင္းလဲႏိုင္တာက ကိုယ္ကိုတိုင္ကိုပါပဲ။ ကိုယ္စိတ္၀င္စားတဲ့၊ ေနရာက်တဲ့ အလုပ္တစ္ခုမွာ စိတ္ႏွစ္ၿပီးေတာ့ လုပ္မယ္၊ အဲ့ဒီအလုပ္ကိုလည္း ကၽြမ္းက်င္ေအာင္ေလ့လာမယ္၊ မခုိမကပ္ပဲ မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္မယ္ဆိုရင္ မေ၀းေတာ့တဲ့ ကာလမွာ ကိုယ္လည္း ေနရာအဆင့္တစ္ခုကို ရလာမွာေပါ့။ ခုဟာကေလ လူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အလုပ္ကျဖင့္ မလုပ္ရေသးဘူး Facilities ကဘာလဲ၊ ဖယ္ရီရွိလား၊ OT ရွိလားနဲ႔ စေမးေနၾကေတာ့တာပဲ။ အလုပ္တစ္ခုမွာ ကိုယ္တတ္ထားတဲ့ ပညာ၊ ကိုယ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ ေပးဆပ္ႏိုင္မႈ အေနအထားအရ ေပးထားတဲ့ ရပိုင္ခြင့္ေတြ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြဆိုတာ ရွိပါတယ္ကြယ္။ အဲ ျမန္မာျပည္ကို တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ေတာ့ ယွဥ္လို႔မရေသးဘူးေပါ့။ ေနာက္ပိုင္းဆို ျဖစ္လာေတာ့မွာပါ။ ၂၀၁၅ ဆိုရင္ အာဆီယံေဒသတြင္းမွာ လြပ္လပ္စြာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေတြ ရွိလာေတာ့မယ္။ အဲ့လိုအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံျခားက Professional ေတြ ၀င္လာတာထက္စာရင္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ အလုပ္အကိုင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအလိုက္ Pro ေတြ ရွိထားေတာ့ မေကာင္းဘူးလားကြယ္။ မဟုတ္ရင္ Local Context ကို ဘာမွ နားမလည္သူေတြရဲ႕ အသားလြတ္ ဆရာလုပ္တာကို ခံေနရအံုးမယ္။
ဟုိတစ္ေန႔ကေတာင္ လူငယ္ေလး တစ္ေယာက္နဲ႔ မမေတြ႔ျဖစ္ေသးတယ္။ မမတို႔ ရခိုင္ဘက္ပါပဲ။ သူကေျပာတယ္ ကၽြန္ေတာ္ ေယာင္၀ါး၀ါးျဖစ္ေနတယ္ အမရယ္တဲ့။ Business Management လည္းလုပ္ခ်င္တယ္၊ လက္ရွိမွာလည္း အိုင္တီပိုင္းအတြက္ သင္တန္းေတြတက္ေနတယ္.. အလုပ္ကလည္း ၀င္ခ်င္ေနၿပီ။ ဘာလုပ္ရမယ္မွန္း မသိဘူး.. အၾကံေပးပါအံုးတဲ့။ ဟုတ္ၿပီ မမသူ႔ကိုေမးလိုက္တယ္.. Management ကဘယ္အတိုင္းအတာထိ ေရာက္ေအာင္ ေလ့လာၿပီးၿပီလဲ.. အိုင္တီက ဘယ္အတိုင္းအတာထိ ေရာက္ေအာင္ ေလ့လာၿပီးၿပီလဲ.. ကိုယ္တစ္ကယ္လုပ္ခ်င္တာက ဘာလဲလို႔။ သူကေျပာတယ္.. အိုင္တီကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ခရီးေရာက္ေနၿပီတဲ့.. ၀ါသနာပါတာကလည္း အဲ့တာပါပဲတဲ့။ ဒါဆိုရင္ မမေျပာလိုက္တယ္.. အိုင္တီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ္သင္ေနရတာမွန္သမွ်ကို စာရြက္မွာ ခ်ေရးၾကည့္.. Programming, Networking, Web Developing .. အစရွိသျဖင့္ေပါ့။ အဲ့ထဲကမွ တစ္ခုခ်င္းစီကို 1 – 5 ထိ အမွတ္ေတြ ေပးသြား.. ကိုယ္စိတ္၀င္စားတာကို အမွတ္မ်ားမ်ားေပး.. အမွတ္အမ်ားဆံုးကို ခုကတည္းက Specialize လုပ္ဖို႔ ျပင္ေပေတာ့လို႔.. မမ အၾကံေပးတာ သူ႔အတြက္ အသံုးတည့္မယ္လို႔ေတာ့ ထင္တာပဲ။ သူ အဆင္ေျပဖို႔ကိုလည္း မမေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေနာက္ညီမေလး တစ္ေယာက္ရွိေသးတယ္။ သူကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရး တစ္ခုလုပ္ေနတယ္။ ဆိုင္ဖြင့္ထားတယ္ေပါ့။ စေန ၊ တနဂၤေႏြပဲ အလုပ္လုပ္စရာလိုတယ္.. က်န္တဲ့ရက္ေတြမွာ အားေနလို႔ Company တစ္ခုမွ ျဖစ္ျဖစ္ အလုပ္ေလွ်ာက္မလို႔တဲ့။ သူ႔ကိုလည္း မမေမးမိတယ္.. ညီမေလး ဆိုင္က ၀င္ေငြမေကာင္းလို႔လား ဆိုေတာ့ မဟုတ္ဘူး.. ေကာင္းတယ္.. အားေနလို႔ အလုပ္လုပ္မွာတဲ့.. ဒါဆိုရင္ မမအၾကံေပးမယ္လို႔.. Language တစ္ခုခုကို ပိုင္ေအာင္လုပ္ ၊ Management နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ သင္တန္းကိုတက္.. တစ္ဘက္ကလည္း ၀င္ေငြရတဲ့ စီးပြားေရး တစ္ခုရွိတယ္။ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ နည္းနည္း ဖိဖိစီးစီးႀကိဳးစားလိုက္ရင္ ညီမေလး Level တက္လာမွာလို႔.. စီးပြားေရးကို ပညာနဲ႔ေရာ အရင္းအႏွီးနဲ႔ေရာ ခ်ဲ႕လို႔ရတယ္လို႔… ဒီလိုဆိုေတာ့လည္း ဟုတ္သားေနာ္လို႔ ျဖစ္သြားၿပီး သင္တန္းေတြ တက္မယ္ ျဖစ္သြားျပန္ေရာ။ မမေျပာခ်င္တာက ကိုယ့္ရဲ႕ Professional Life အျပင္ အဲ့တာကို ပိုၿပီး ေတာက္ပေအာင္လုပ္မယ့္ အေထာက္အပံ့ေတြလည္း ရွိေနေစခ်င္တာပါ။ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္က လွတာေတာ့ လွတယ္.. ဒါေပမယ့္ သူနဲ႔ လိုက္မယ့္ အ၀တ္အစားေတြ၊ ဖက္ရွင္စတိုင္ေတြပါ ထပ္ထည့္လိုက္ရင္ သူ႔ တစ္ကယ့္ကို အမိုက္စား ျဖစ္သြားတဲ့ သေဘာမ်ိဳးပဲေပါ့။
ေျပာရင္းဆိုရင္းနဲ႔ ေမာင္ေလး စိတ္ထဲမွာ ေတြးေနမယ့္ အရာေလး တစ္ခုကို မမသတိထားမိျပန္ပါၿပီ။ တစ္ကယ့္ကို ေၾကးစားလူသတ္သမားေတြကိုေရာ Professional ေခၚမလားလို႔ ေမာင္ေလးေတြးေနတယ္ မဟုတ္လား။ ဒါကေတာ့ ဒီလိုရွိတယ္ ေမာင္ေလးရယ္.. အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ Professional ပါပဲတဲ့.. ။ လူသတ္သမားက ႏိုင္ငံ့ေတာ္ရန္သူလိုမ်ိဳးလူကို လိုက္လံေခ်မႈန္းတယ္ဆိုရင္ ဒါက သူ႔ရဲ႕ Professional ပီသမႈပဲ။ သမိုင္းထဲမွာ ငတက္ၿပားတို႔ ၊ ေရာ္ဘင္ဟုတို႔ဆိုတာ Pro သူခိုးေတြေပါ့။ အံမယ္ စာဖတ္ၿပီး ၿပံဳးမေနနဲ႔အံုးေလ။ ဒီေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ရပ္ဟာ လူေတြကို ဘယ္ေလာက္ အက်ိဳးျပဳလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚမွာလည္း Pro ပီသ/ မပီသကို တိုင္းတာပါေသးတယ္တဲ့။
အမရဲ႕ ဆရာ တစ္ေယာက္က အမကို ေမဖူးတယ္ ။ Professional နဲ႔ Genius ဘာကြာလဲ သိလားတဲ့။ ႏွစ္ေယာက္လံုးကေတာ့ တတ္တဲ့ ပညာနဲ႔ အသက္ေမြးၾကတာပဲ။ ဘာကြာလဲတဲ့။ အမလည္း မသိဘူးလို႔ မေျပာခ်င္ဘူး.. ေလွ်ာက္ေျဖတာေပါ့။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ Attitude (စိတ္ေနသေဘာထား) လားဆရာ လို႔ေမးေတာ့ သူက နည္းနည္းလက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတိအက်လည္း မဟုတ္ျပန္ပါဘူးတဲ့။ အဓိက ကြာတာက Emotion (စိတ္ခံစားခ်က္) ပါတဲ့။ Professional က စိတ္ခံစားခ်က္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ဦးစားမေပးဘူးတဲ့။ လုပ္ရမယ္ဆိုရင္ တာ၀န္ေက်တဲ့အထိ လုပ္ကို လုပ္တယ္ … ။ အိမ္မွာပဲ ျပသနာျဖစ္ျဖစ္.. ရည္းစားနဲ႔ပဲ ျပသနာျဖစ္ျဖစ္.. ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ Personal နဲ႔ Business ကို ခြဲထားတယ္။ ဒါမွ အလုပ္မွာ ေအာင္ျမင္ၿပီး အသက္ထက္ဆံုး ရပ္တည္သြားႏိုင္တာေပါ့တဲ့။ သူက ဥပမာေတာင္ ေပးသြားေသးတယ္.. ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ Genius ျဖစ္ၿပီး ၊ ဦးသန္းေရႊသည္ Professional တဲ့။ ဟုတ္ မဟုတ္ေတာ့ ေမာင္ေလး စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့ကြယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေမာင္ေလးေရ.. ကိုယ္လက္ရွိလုပ္ေနတာေတြကို တန္ဘိုးထားပါ။ တစ္ခုခုကို ကၽြမ္းက်င္ေအာင္ စိတ္ႏွစ္ၿပီး လုပ္ပါ။ မမေတာင္ အသက္ (၂၆) က်မွ ငါ ဘာကို ၀ါသနာပါတယ္ဆိုတာ ေတြ႔သြားတာ။ ေမာင္ေလးက ငယ္ပါေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေငြေနာက္ခ်ည္းပဲလည္း မလိုက္နဲ႔အံုးေနာ္။ Professional ျဖစ္လာရင္ ေငြက ကိုယ့္ေနာက္ကို လိုက္လာမွာ ေမာင္ေလးရဲ႕။ စိတ္သေဘာထားကို မွန္ေအာင္ေနပါ။ အလုပ္ကို ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေကာင္းေအာင္လုပ္ပါ၊ ရိုးသားပါ၊ ႏွိမ့္ခ်ပါ၊ ဒါေတြကေတာ့ Pro တစ္ေယာက္မွာ ရွိသင့္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြပဲေလ ေနာ္။ စီးပြားေရးေတြ ဒီထက္မက ပြင့္လာတဲ့ တစ္ေန႔မွာ မမတို႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္သူ ေနရာမွာ ရွိေနတာကို မမ စိတ္ကူးယဥ္ၾကည့္ေနတယ္။
မမလည္း ၾကိဳးစားေနတယ္။ ေမာင္ေလးလည္း ၾကိဳးစားပါ။
က်န္းမာေရးလည္း ဂရုစိုက္ေနာ္။
ခ်စ္ျခင္းအားျဖင့္
မမ